Annie Averink als pionier uit Betondorp naar Artek op de Krim

Annie in 1943

Hanna Jacoba Averink uit Betondorp (de familie arriveert hier vanuit de Indische Buurt in ca. 1928), ook wel Annie Averink genoemd, is 17 jaar oud wanneer ze in 1930 als begeleidster van twee kinderen van 14 en 15 jaar vanuit de Communistische Jeugdbond de Zaaier uitgezonden wordt om een internationale ontmoeting van pioniers in Berlijn bij te wonen. Het is haar eerste ervaring. Annie wordt als groot talent in de communistische beweging gezien en ze is zeer ondernemend. Wanneer de pioniersontmoeting in Berlijn afloopt, reist Annie, die het als kind uit het eerste huwelijk van haar moeder thuis niet zo fijn had, onverwacht in haar eentje met een Russisch schip vanaf Hamburg verder naar Leningrad en van daar naar pionierskampencomplex Artek, in de Krim. Hier leert ze de latere Nederlandse CPN-partijvoorzitter Paul de Groot kennen, die ook voor het eerst in het buitenland is. Blijkbaar maakt Annie ook hier een uitstekende indruk. Ze wordt van 1933 tot 1935 door de partij naar de Leninschool gestuurd, in Moskou, waar het internationale kader van de sovjet-communistische partij geschoold wordt in het marxistisch-leninisme, maar ook in meer praktische vakken als bijvoorbeeld spionage. Daar zal ze later haar voordeel mee doen.

Na terugkeer in Nederland – waar ze in Betondorp tot de kleine communistische cel 801 behoort, net als de familie van het Reve – moet Annie weer gewoon aan het werk – ze werkt in een atelier voor lampenkappen – maar haar werkelijke leven speelt zich binnen de communistische partij af. Zo wordt zij in 1939 aangesteld om om infiltranten binnen de Communistische Jeugdbond te identificeren; ‘Gegnerarbeit’ wordt dat genoemd. Daarnaast reist ze Nederland door om het samenwerkingsverband tussen Nazi-Duitsland en de Soviet-Unie uit te leggen: beide landen hebben zojuist Polen geännexeerd.

In de Tweede Wereldoorlog duikt Annie onder en wordt actief als ‘mevrouw Bakker’. Ze houdt zich bezig met verzetswerk en krijgt daarbij steeds meer verantwoordelijkheden, zoals het verspreiden van de illegale krant De Waarheid en het geven van instructies voor gewapende verzetsacties. Na de oorlog is Annie een getrouw volgeling van communistisch voorman Paul de Groot. Ze blijft meestal achter de schermen. Na het mislukken van haar huwelijk met partijgenoot Cor Fels, hertrouwt ze met Eep van Ommeren, van wie ze drie kinderen krijgt. Annie reist veel naar communistische landen, ongetwijfeld om daar inspiratie op te doen. Zo bezoekt ze niet alleen Tsjechoslowakije en Rusland, maar brengt ook geruime tijd in China door – waar ze Mao en Deng Xiaoping ontmoet – en instrueert de Indonesische communisten.

Paul de Groot

In Nederland wordt Annie in de Haarlemse gemeenteraad gekozen en later in Eerste en Tweede Kamer. Zij zal zich altijd een getrouw aanhanger van Paul de Groot blijven tonen bij de diverse botsingen die in de communistische wereld met name na de onthulling in 1956 van de misdaden van Stalin door Chroetsjev plaatsvinden. Ze schrijft onder andere een lyrisch boek over de verworvenheden van het communisme onder Mao, China werpt het juk af.

Peking! Welk een begrip is deze naam geworden voor de progressieve mensen, voor de nog onderdrukte volkeren in de wereld! Peking, het levende centrum van het nieuwe China, is het symbool van het land dat zich sinds kort voor altijd heeft bevrijd van feodale achterlijkheid en de kolonialistische ketenen.

Eind jaren zestig vertrekt Averink uit de Nederlandse politiek. Op haar sterfbed in 1991 op 77-jarige leeftijd moet ze toegeven dat het socialistisch ideaal nergens verwezenlijkt is. Concluderend dat het nergens iets geworden is, adviseert ze haar dochter zich voortaan te richten op de mensen direct om zich heen.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *