Kroniek van 100 jaar Betondorp

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is betondorponderwater.png

1200 De Diemermeer

1622 Drooglegging van de Watergraafsmeer

1641 Het Vischkaantje

1660 Sweedenrijck

1719 Watergraafsmeer in 1719

1725 Het verheerlykt Watergraafsmeer

1744 Buyte-Meer

1769 Zandpad

1787 De batterijen

1800 Hartsvelderbrug

1866 Nieuwe Oosterbegraafplaats

1867 Watergraafsmeer: verval en herstel

1876 Gooische Stoomtram

1886 Nieuwbouw in de Watergraafsmeer

1898 De renbaan

1906 Het uitbreidingsplan Watergraafsmeer

1918 Dringende woningnood in de Watergraafsmeer

1918 Gerard komt bij de Tribune

1919 Betondorp Oostzaan

1920 Tuindorp Diemen

1921 Een betondorp

1921 Betondorp in aanleg

1922 Een nieuw rioleringsstelsel voor Betondorp

1923 Betondorp in aanbouw

1923 Het kankeren der syndicalisten

1924 Ook weer niks

1924 Post in Betondorp

1924 Wim Bijmoer arriveert in Betondorp

1924 Opgang

1924 Betondorp: allesbehalve plezierig

1925 Een nieuw dorp in de Watergraafsmeer

1925 Beton-woningbouw een mislukking

1925 Kraaienkuip

1925 ‘Het lijkt Timboektoe wel’

1925 Beton? De baksteenindustrie denkt er het zijne van

1925 Montessori-onderwijs

1925 De afronding van de Brink

1925 Een eigen advertentieblad

1925 Geen luchtbanden voor Betondorp

1926 Het Landbouwkwartier

1926 De gevaarlijke Middenweg

1926 Het beschilderen der straten

1926 Winkels in Betondorp

1926 Boefje gepakt

1926 Sociaal leven Betondorp

1927 Onderlangs gereed

1927 Jongeheer Verdoner als Baäl Kourei

1927 Nieuwe Bouwkunst

1928 Mevrouw v.b. Berg

1928 Oost

1928 Rookt Spatram

1928 Hervormd Watergraafsmeer

1928 De Brink

1928 Betondorp toch bij Diemen?

1929 Weemoed en kwade geesten

1929 Het vijfjarig bestaan van de buurtvereniging

1929 Universiteit te Betondorp

1929 Vegetariërs aller landen, verenigt u!

1930 Annie Averink als pionier uit Betondorp naar Artek op de Krim

1930 Rust en Vreugde

1930 Een chauffeur aangerand

1931 De Alarmisten

1931 De Groen van Prinstererschool

1931 De Jeugdherbergenfilm

1931 Stempelen

1932 OSP afdeling Watergraafsmeer

1932 Pacifisten hinderen ds. v.d. Heide

1932 Henk Sneevliet spreekt

1932 Jan Sitters raakt in conflict

1932 Debuut van Karel Beton

1932 Vredesstrijd

1932 School Huismanshof

1932 Begrafenis Mozes Gans

1932 Louis Schrikkel, populist

1933 Scheurbuik

1934 Luchtfoto

1934 Het nieuwe Ajax-stadion

1934 Jan Mens publiceert Rafels

1934 Brink wordt Leninplein

1934 De Ghandi van Betondorp

1935 SDAP-stemmers: 55%

1935 Stan Poppe spreekt

1936 Het eerste katholieke kerkje in Betondorp

1936 De Betondorpers hoeven niet begraven te worden

1936 Wat leert ons Spanje?

1937 Koperen jubileum pater Vriens

1937 “Broertje” doodt vogeltje

1937 Bovenkerk’s Boekhandel

1938 Pater Schoot gaat naar Chili

1938 Ein Attentat! Ein Attentat!

1939 Pantoffel-doodslag in de Veeteeltstraat

1939 Koemi Orie

1940 Meijer Sluijser ontsnapt naar Engeland

1940 Kolonie 150

1940 Bestelt uw kolen

1940 Engels bombardement

1941 Nieuwe velden

1941 Een kleine heldendaad

1942 Kapelaan Menken versus de Nieuwe Orde

1943 De redding van de familie Verdooner

1943 Fré Cohen pleegt zelfmoord

1943 Piet Kulderij arriveert in Betondorp

1944 Willeke van Ammelrooij wordt geboren

1944 Pastoor Vriens start De Open Deur

1944 Niet plunderen!

1944 Burgemeester Wagenaar

1945 Bevrijdingsfeesten

1946 Saar en Nathan vertrekken

1947 “Vuile rotjood”

1947 Frits van Egters afkomstig uit de Egstraat?

1947 Pa Pinkelman en Tante Pollewop komen uit Betondorp

1947 Gereformeerde Padvinderij

1948 Internationale Vereniging Bellamy op de Brink

1948 Gastvrijheid bij de familie Bonnet

1949 Betondorp 25 jaar/25 jaar Betondorp

1950 Ronde van Betondorp

1950 Idyllisch Betondorp

1950 Drie kinderen aan de dood ontsnapt

1950 Zilveren jubileum

1951 Muziekvereniging Tuindorp Watergraafsmeer

1951 Juffrouw Boots

1951 Betondorp voor vrede in Korea; reis naar de Soviet Unie

1951 Het witte kerkje

1952 Consecratie

1953 Ouden van dagen of bejaarden?

1953 Steunt geen communisten

1956 Herfsttij van het Betondorp

1957 Geen pottenkijkers voor A.L. Ootjers

1957 Van der Ham komt in opstand

1957 Opening Tuinbouwschool

1957 Bedlegerig in Betondorp

1958 Nieuw-Malthusiaanse Bond licht voor

1958 CPN Betondorp vierkant achter Paul de Groot

1958 Jan Mens en Egmond

1958 Bouwvallen Betondorp tegen de grond

1958 Doorroestende woningen in de Tuinbouwstraat

1959 Cor Rijlaarsdam arriveert in Betondorp

1959 De overval

1959 Daems

1960 Het neerslaan van voorbijgangers

1960 “Is u Betondorper? Ja, goddank.”

1960 Het verouderende Betondorp

1961 Nozems

1962 Nieuw plantsoen

1962 Angstaanjagend geloei

1963 Een vreemde kostganger

1963 Brink krijgt banken

1964 Nieuwe bejaardenclub

1965 Sanering der tuinen

1965 Meerhuis valt regenslachtoffers op

1966 Landbouwapotheek sluit de deuren

1966 Betondorp te oud voor Ajax

1966 Boer Koekoek niet populair in Landbouwkwartier

1966 Tuindorp Watergraafsmeer

1966 Robbie Hartoch ontmoet, vooral in Nederland, zelden tegenstand van betekenis

1967 Valsheid in geschrifte

1968 Bibliobus

1968 Parkeeroverlast

1968 Voetbalvereniging Watergraafsmeer in ernstige moeilijkheden

1969 Carrilon in Betondorp

1969 Badhuis of Mormonenkerk

1969 Betondorp tegen huurverhoging

1969 Nee, het is mijn broer

1970 Tokkie versus Jacobse

1970 Weekblad Betondorp

1971 Betondorp tegen centrale verwarming

1971 Lekker fris

1972 Wegwezen

1973 Wat doen we met het Brinkhuis?

1973 Jan Schaeffer start renovatie

1973 Kabouters helpen krakend echtpaar Bobeldijk

1974 Leo Happé start zijn eigen café

1974 Wiet Wildeman spreekt

1974 De bezetting van de Vluchthaven

1975 “Maak die kerel toch dood!”

1975 Renovatie

1977 Het recht op een douche

1978 ‘Afscheidswedstrijd’ Johan Cruijff

1979 Wordt Betondorp gesloopt?

1980 Kwetterende rovers

1980 Huurverhoging

1981 Weer wegwezen

1983 Kinderen weg, ouderen blijven

1984 Het Praathuis

1984 Mevrouw Witstijn treedt op

1984 Oorlog in het Speeltuinverbond

1985 Henk Raaff maakt documentaire

1986 Laaiend Betondorp

1986 Vieze soep van vissekoppen

1987 Een villawijk voor de oude arbeider

1990 Bange bejaarden stemmen rechts

1991 Trammoord

1993 Vergrijzing zet door

1993 Druipnat

1995 Stelende bejaarden (“Die man moeten ze in het kruis schoppen”)

1999 Uitzicht voor Betondorp, 1,2,3

2004 Betondorp 80 jaar

2008 Definitieve sluiting bibliotheek op de Brink

2014 Negentig jaar Betondorp, uit het foto-album van Annie du Crocq

2015 Herdenkingsmonument Joods Betondorp

2019 Geschiedenis van de Heilige Familie Kerk

2021 Partij voor de Dialoog aangemeld

2021 Overlijden Annie du Crocq

2022 Maartje wint Betondorpse Kunst- en Cultuurtrofee

2022 Andy begeleidt Oekraïense vluchtelingen

2022 Focusopgave

2023 Namen en Nummer Betondorp gestart

2024 Robin de Raaff

2024 Betondorp Museum

2024 Gratis Bier voor Betondorp

Beroemde Betondorpers

Willeke van Ammelrooy

Willeke van Ammelrooy werd op 5 april 1944 geboren als Willy Geertje van Ammelrooij en beleefde met haar zes jaar jongere zus een prettige jeugd in een arbeidersmilieu in Betondorp. Ze is bekend als actrice en is getrouwd met de zanger Marco Bakker. Klik voor het uitgebreid verhaal hier.

Freek van den Berg

Freek van den Berg werd geboren op 29 mei 1918, stierf op 13 juni 2000 en was een Nederlands kunstschilder, die in zijn jeugd in Betondorp woonde en vanaf zijn 12e begon te schilderen. De schilderijen van Freek van den Berg zijn kleurig en zijn stijl lijkt wat fauvistisch. Zijn schilderijen verkopen goed en leveren vandaag de dag gemiddeld enige duizenden euro´s op.

Linda van den Berg

Linda van den Berg (1966) is een Nederlands schaatster en wielrenster en komt uit Betondorp. Linda woonde in de jaren tachtig in Betondorp.

Wim Bijmoer

Wim Bijmoer werd geboren op 24 juli 1914 en overleed op 29 september 2000. Wim was illustrator en decor- en kostuumontwerper. In de jaren dertig van de twintigste eeuw was Wim sterk betrokken bij de aan de S.D.A.P. gelieerde Arbeiders Jeugd Centrale, het AJC onder leiding van Koos Vorrink. In de jaren vijftig wordt hij bekend als illustrator van Annie M.G. Schmidt, de beroeme kinderboekenschrijfster, die hij in 1946 ontmoette op de redactie van het Parool. Zie zijn meer uitgebreide biografie hier.

Truida Bonnet

Geertruida Johanna – Truida – Bonnet (1920-2014) deed als turnster mee aan de Olympische Spelen van 1948 in Londen en in 1952 aan de Olympische Spelen in Helsinki. Zie voor haar uitgebreider biografie Wikipedia.

Fré Cohen

Zaaiersweg 125 is het adres waar de beroemde schilderes, tekenares en grafisch kunstenaar Frederika Sophia (Fré) Cohen (Amsterdam, 11 augustus 1903-Hengelo, 12 juni 1943) vanaf 1918 met haar familie woonde. De vader van Fré Cohen was diamantbewerker en een overtuigd lid van de S.D.A.P. Fré maakte vooral veel drukwerken voor de AJC (Arbeiders Jeugd Centrale, onder leiding van Koos Vorrink) en de in die jaren door de socialisten bestuurde Gemeente Amsterdam. Fré Cohen dook onder te Borne maar werd – vermoedelijk door verraad – opgepakt. Na het innemen van een zelfmoordpil overleed ze in het ziekenhuis te Hengelo.

Fré Cohen had een volkomen geassimileerde, seculiere achtergrond. Zij voelde zich op geen enkele manier meer betrokken bij het religieus Joodse leven. Vanaf 1929-1932 is Fré in vaste dienst van de Gemeente en maakt veel drukwerk op. Daarna moet ze het van incidentele opdrachten hebben en gaat zich meer richten op de specifiek Joodse wereld, met name omdat ze er zich vanwege de ontwikkelingen in Duitsland meer van bewust van wordt dat ze zelf een Joodse achtergrond heeft. Fré Cohen was klein, donker en bewegelijk, zodat ze op de Stadsdrukkerij als bijnaam Saartje Wip kreeg.

Ter nagedachtenis aan Fré Cohen werd brug 341 tussen de Zaaiersweg en de Middenweg door de Gemeente in 2016 hernoemd tot Fré Cohenbrug.

Klik voor het uitgebreide verhaal hier.

Johan Cruyff

Johan Cruyff is een wereldberoemde voetballer, die in zijn jeugd in Betondorp woont en de zoon is van de uit de Jordaan afkomstige groentehandelaar Manus Cruijff. Op de Brink is in baksteen een monument aan hem gewijd. Zie voor meer informatie de Wikipedia-pagina.

W. Th. Daems

Wiggele Theodorus Daems is wetenschapper en professor aan de Universiteit van Leiden. Hij studeerde en promoveerde in de geneeskunde, en was gespecialiseerd in microscooponderzoek. Uit eerbetoon werd een taxon naar Daems vernoemd. Ook zou er een boek bestaan Brieven van W.Th. Daems aan Maarten Biesheuvel, maar daar vonden wij op het internet verder geen spoor van terug.

Ed van der Elsken

Ed van de Elsken (1925-1990) was de beroemde fotograaf van de hippietijd. Hij groeide op in Betondorp, waar zijn vader meubelmaker was. Zie voor zijn meer uitgebreide biografie hier.

Bobby Haarms

Bobby Haarms was jarenlang assistent trainer bij Ajax. Hij werd geboren op Middenweg 210. Zie zijn biografie op Wikipedia.

Bob de Hon

Bob de Hon (1938) is een PvdA-politicus afkomstig uit Betondorp. Zijn vader werkte bij Werkspoor. De Hon promoveerde in de natuurkunde en was van 1990 tot 2002 burgemeester van Diemen. Er is een Wikipedia-pagina van Bob de Hon.

Arie Keppler

Arie Keppler (1876-1941) was directeur van de Gemeentelijke Woningdienst Amsterdam.

Achmed de Kom

De in Parimaribo geboren Achmed de Kom (1959) was een beroemde Nederlandse sprinter en Nederlands kampioen en woonde in de jaren tachtig in Betondorp.

Jaap Koopmans

Jaap Koopmans (1933-1996) was een bekend journalist, dichter en romancier.

Tim Koopmans

Tim Koopmans (1929-2015) was een beroemd rechtsgeleerde. Hij was onder andere lid van de commissie-Davids, die onderzoek deed naar de besluitvorming rond de politieke steun aan de aanval op Irak in 2003.

Lucas van der Land

Lucas van der Land (1923-1984) was politicoloog.

Frederik Johan Wilhelm Löwensteyn

Frederik Johan Wilhelm Löwensteyn (1922-1993) was hoogleraar. Löwenstein promoveerde in 1959 op het gebied van vennootschapsrecht.

Jan Mens

Jan Mens (1897-1967) was een bekend socialistisch schrijver in de jaren vijftig. Zie voor een uitgebreider verhaal hier, hier en hier.

Jo Moerman

Jo Moerman was een bekende persoonlijkheid in de wereld van de atletiek en was in 1968 chef déquippe van de Nederlandse atletiekploeg. Jo Moerman schreef onder andere het boek Atletiek. Moerman stierf 1981 op 68-jarige leeftijd aan een hartaanval in zijn woning.

Pelle Mug

Pelle Mug (1934-2021) was een bekend PvdA-politicus.

Max Nabarro

De bekende diamantbewerker, explicateur en vakbondsman Max (eigenlijk: Mozes) Nabarro (1889-1977) woonde voor de oorlog in Betondorp, op de Veeteeltstraat 103 huis. Een explicateur geeft toelichting bij stomme films. Dat deed Nabarro in de jaren twintig. Ook zong Max Nabarro voor de VARA en had hij na de oorlog een eigen cabaretprogramma.

Nescio

Nescio, eigenlijk Jan Hendrik Frederik Grönloh (1882-1961) was een Nederlands schrijver. Zie voor meer informatie hier.

C. Ockeloen

Karel Ockeloen (1924-1995) was PvdA-burgemeester van Terneuzen.

Mike Passenier

Mike Passenier (1969) is een Nederlands vechtsporter en tegenwoordig sporttrainer. Zie voor meer informatie hier.

Henk Raaff

Henk Raaff (1938) is filmmaker en auteur, maakte een documentaire over Betondorp en schreef onder andere de wandelboeken Stappen en Stappen in Europa. Henk Raaff groeide op in Betondorp in een socialistische omgeving, waarin de AJC een belangrijke rol speelde en liefde voor de natuur in de hand werkte. Zie meer bij Wikipedia.

Gerard van het Reve

Gerard van het Reve (1923-2006), zich noemende Gerard Reve, was een Nederlands schrijver die in de jaren zestig en zeventig tot ‘de grote drie’ werd gerekend.

Gerard van het Reve Senior

Gerard van het Reve Senior (1892-1975), vader van de zich later noemende Gerard Reve en Karel van het Reve, werd geboren in Enschede en kwam uit een Rooms-Katholieke familie. De vader van Gerard was een bewonderaar van Domela Nieuwenhuis en zo kwam Gerard bij het communisme terecht, min of meer de opvolger van het anti-parlementair anarchisme van Nieuwenhuis en zich sterk tegen het socialisme van Troelstra opstellend. Reve wordt in 1918 journalist van het communistische dagblad de Tibune en blijft daar ook gedurende zijn tijd in Betondorp artikelen voor schrijven. Verder is hij lid van de Communistische Partij Holland (CPH, later CPN), levert bijdragen aan diverse tijdschriften (Links Richten, Feiten uit de Soviet Unie) en schrijft boeken. Van het Reve heeft nauwe contacten met Moskou, maar schrijft in de Tweede Oorlog en daarna ook voor het Parool. Zie ook hier.

Karel van het Reve

Karel van het Reve, broer van Gerard van het Reve, was hoogleraar Slavische Letterkunde in Leiden en publicist.

Leo Schatz

Leo Schatz (1918-2014) was een kunstschilder. Zie meer over hem bij Wikipedia.

Louis Schrikkel

Louis Schrikkel (1902-1995) was kunstschilder en oprichter van de kunstenaarsgroep de Populisten. Zie voor meer uitgebreide informatie hier.

Meijer Sluijser

Meijer Sluijser verliest in de oorlog zijn hele familie en schrijft in de jaren vijftig een reeks boeken als herinnering aan Joods Amsterdam, zoals Hun lach klinkt van zover, en Er groeit gras in de Weesperstraat. Meijer is socialistisch en schrijft ook in diverse kranten en tijdschriften. Voor de oorlog woont hij met vrouw en kinderen, die samen met hem naar Engeland weten te ontkomen, aan Zaaiersweg 89 beneden. Zie ook hier.

Theo van Tijn

Theo van Tijn (1927-1992) was van radicaal-socialistische afkomst en promoveerde in 1965 met een proefschrift getiteld Twintig jaren Amsterdam. De maatschappelijke ontwikkeling van de hoofdstad van de jaren ’50 der vorige eeuw tot 1876. Later werd hij hoogleraar in de economische en sociale geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Theo woonde in de Veeteelstraat en beschouwde zichzelf als Marxist.

Ger Verrips

Ger Verrips (1828-2015) was een Nederlands schrijver van protestant-christelijke achtergrond en woonde enige tijd in Betondorp. Later werd Verrips communist. Zie meer op Wikipedia.

Simon Vinkenoog

De beroemde dichter en kunstenaar Simon Vinkenoog woont rond 1947 enige tijd in Betondorp.

Carol Voges

Carol Voges (Carel Willem Voges, 1925-1901) was een bekend Nederlands illustrator, striptekenaar en schrijver. Hij illustreerde onder andere vanaf 1945 Pa Pinkelman van Godfried Bomans. Carel woonde in de Brinkstraat 20-1.

Leo van Wijk

Leo van Wijk (1946) is de man die de fusie van KLM en Air France tot stand bracht. Hij was een jeugdvriend van Johan Cruyff en speelde ook op hoog niveau bij Ajax.

Wout Woltz

Wout(er) Woltz (1932) werd geboren in Betondorp, woonde in de Akkerstraat, kwam uit een socialistisch vakbondsmilieu en was journalist bij het socialistische dagblad Het Vrije Volk en later bij het Algemeen Handelsblad. Na de fusie van het Algemeen Handelsblad met de Nieuwe Rotterdamsche Courant was Woltz hoofdredacteur van 1983 tot 1989. Ook was Woltz bijzonder hoogleraar persgeschiedenis aan de Erasmus Universiteit in Amsterdam. Samen met zijn dochter Anna schreef hij in 2006 de jeugdroman Post uit de oorlog. Op latere leeftijd woont Woltz in het sjieke Haagse Benoordenhout. Zie ook alhier.

Interviews

Anikó

Maartje van Dijk

Andy Knijpinga

Michel en JP Kraamwinkel

Eric Meursing

Margrietha Reinders

Frank Stork

Mensen van Stichting Veerkrachtig Betondorp